pors
MAMA, TINC POR!!
Les pors són molt freqüents durant la infància i es consideren respostes “normals” i adaptatives a certa edat.
A QUÈ TENEN POR ELS NENS?
L’objecte temut va canviant a mesura que el nen creix i el seu sistema psicobiològic va madurant. Les primeres pors acostumen a ser als estranys, sorolls forts o separacions (de la mare normalment).
A mesura que van agafant consciència del seu entorn van apareixent les pors físiques com animals, monstres, bruixes, etc. I quan la seva capacitat cognitva augmenta tindran pors més elaborades relacionades amb la mort, catàstrofes, dany físic, etc. Cap a l’adolescència aquestes pors són més socials, i la por a equivocar-se, fer el ridícul o parlar en públic solen ser les més comuns.
“No vol dormir sola, vol dormir amb nosaltres”
“I si entren lladres a casa?”
“Per la nit tinc llops baix del llit”
“Les ombres de l’habitació em semblen monstres i em fan por”
“Demana que l’acompanyin al lavabo si la llum està apagada”
“No és capaç de pujar sola al pis de dalt, ni per a buscar una joguina!”
“M’ha preguntat vàries vegades angoixada quan anys queden per morir-me”
Totes aquestes frases dites per pares o pels propis nens són les que acostumem a sentir relacionades amb les pors.
QUAN APAREIXEN?
Són unes emocions naturals que aparèixen quan els nens petits comencen a descobrir el món que els envolta i a ells mateixos com a “personeta” independent dels seus pares. És a dir, un nadó, no començarà a experimentar la sensació de por com a tal fins que no tingui consciència d’ell mateix i sobre el seu entorn.
QUÈ ENS PASSA QUAN TENIM POR?
La por comporta un malestar subjectiu que activa 3 sistemes de resposta del nostre cos: el motor fent rebequeries, mal comportament, etc; el cognitiu amb una percepció, imatges mentals i pensaments exagerats, etc; i el psicofisiològic: amb símptomes corporals com suor, palpitacions, etc.
QUÈ FAN ELS NENS DAVANT LA POR?
Els nens, conscients de les seves fragilitats, reaccionen posant resistència: ploren, retarden el moment d’anar al llit o l’acomiadament, fan rebequeries, eviten anar sols pel passadís, s’agafen a nosaltres quan veuen un gos, etc.
ENS HEM DE PREOCUPAR SI TENEN PORS?
En principi no, sempre que no li provoqui al nen un gran malestar i interfereixi en el seu dia a dia. Llavors si que estaria recomanat consultar a un psicòleg infantil que us donaria les pautes convenients.
En general, totes aquestes pors són evolutives i transitòries, és a dir, van desapareixent progressivament a mesura que el nen va creixent. Però si es perpetuen en el temps, són desproporcionades i desadaptatives, no parlaríem de pors sinó de trastorns d’ansietat. Per exemple, que un nen de 5 anys no vulgui anar a dormir a casa d’un amic per por a separar-se dels pares es pot considerar dintre de la normalitat, però que no vulgui amb 14 anys de manera recurrent, s’hauria de valorar si estem davant d’un trastorn d’ansietat de separació.
COM PODEM ACTUAR ELS PARES DAVANT LA POR DELS NOSTRES FILLS?
Els pares tenim el paper més important i tranquil.litzador davant les seves pors. És convenient que ja desde petits els ajudem a autodescobrir-se, a reconèixer les seves emocions “tens por a la foscor perquè està tot negre i no pots veure res”… No seria bo ni hem de fer veure que “no passa res” i ignorar la por del nostre fill. Al contrari, és important parlar-ne, posar-li nom a la por i a la emoció que sent, per tal que, tot hi tenir-la, no ho passi malament.
També és de gran ajuda, que ens mostrem comprensius, escoltant-lo, dient que l’entenem, compartint-ho amb “contes de nens que també tenen pors”, inclús explicant les nostres pors de la infància. Tota aquesta empatia farà que relativitzi la por i baixi el malestar. També, els objectes tipus llumetes de nit, peluix, etc. es poden utilitzar per a donar-los-hi més seguretat.
————————————————————————–
¡MAMÁ, TENGO MIEDO!
Los miedos son muy frecuentes durante la infancia y se consideran respuestas “normales” y adaptativas a cierta edad.
¿A QUÉ TIENEN MIEDO LOS NIÑOS?
El objeto temido va cambiando a medida que el niño va creciendo y su sistema psicobiológico va madurando. Los primeros miedos suelen ser a los extraños, ruidos fuertes o separaciones (de la madre normalmente).
A medida que van cogiendo consciencia de su entorno van apareciendo los miedos físicos como animales, monstruos, brujas, etc. Y cuando su capacidad cognitiva aumenta tendrán miedos más elaborados como la muerte, catástrofes, daño físico, etc. Hacia la adolescencia estos miedos son más sociales, y el miedo a equivocarse, hacer el ridículo o hablar en público suelen ser los más comunes.
“No quiere dormir sola, quiere dormir con nosotros”
“¿Y si entran ladrones en casa?”
“Las sombras de la habitación me parecen monstruos y me dan miedo”
“Pide que la acompañen al lavabo si la luz está apagada”
“No es capaz de subir escaleras sola al piso de arriba, ni para buscar un juguete”
“Me ha preguntado varias veces asustada cuantos años me quedan para morirme”
Todas estas frases dichas por padres o por los propios niños son las que solemos oír relacionadas con los miedos.
¿CUANDO APARECEN?
Son unas emociones naturales que aparecen cuando los niños pequeños empiezan a descubrir el mundo que les rodea y a ellos mismos como “personita” independiente de sus padres. Es decir, un bebé, no empezará a experimentar la sensación de miedo como tal hasta que no tenga consciencia de él mismo y de su entorno.
¿QUÉ NOS PASA CUANDO TENEMOS MIEDO?
El miedo comporta un malestar subjetivo que activa 3 sistemas de respuesta en nuestro cuerpo: el motor haciendo pataletas, mal comportamiento, etc; el cognitivo con una percepción, imágenes mentales, pensamientos exagerados, etc; y el psicofisiológico: con síntomas corporales como sudor, palpitaciones, etc.
¿QUÉ HACEN LOS NIÑOS CUANDO TIENEN MIEDO?
Los niños, conscientes de sus fragilidades, reaccionan poniendo resistencia: lloran, retrasan el momento de irse a la cama o de despedirse, hacen pataletas, evitan ir solos por el pasillo, se cogen a nosotros cuando ven un perro, etc.
¿NOS TENEMOS QUE PREOCUPAR SI TIENEN MIEDO?
En principio no, siempre que no le provoque al niño un gran malestar e interfiera en su día a día. Entonces si que estaría recomendado consultar a un psicólogo infantil que os daría las pautas convenientes.
En general, todos estos miedos son evolutivos y transitorios, es decir, van desapareciendo progresivamente a medida que el niño va creciendo. Pero si se perpetúan en el tiempo, son desproporcionadas y desadaptativas, no hablaríamos de miedos sino de trastornos de ansiedad. Por ejemplo, que un niño de 5 años no quiera ir a dormir a casa de un amigo por miedo a separarse de sus padres se puede considerar dentro de la normalidad, pero que no quiera con 14 años de manera recurrente, se tendría que valorar si estamos delante de un trastorno de ansiedad por separación.
¿CÓMO PODEMOS ACTUAR LOS PADRES DELANTE DE LOS MIEDOS DE NUESTROS HIJOS?
Los padres tenemos el papel más importante y tranquilizador delante de sus miedos. Es conveniente que ya desde pequeños les ayudemos a autodescubrirse, a reconocer sus emociones “tienes miedo a la oscuridad porque está todo negro y no puedes ver nada”…No sería bueno ni tenemos que hacer ver “que no pasa nada” e ignorar el miedo de nuestro hijo. Al contrario, es importante hablarlo, poner nombre a los miedos y a las emociones que siente, para que, aunque los tenga, que no lo pase mal.
También es de gran ayuda, que nos mostremos comprensivos, escuchándolo, diciendo que le entendemos, compartiéndolo con “cuentos de niños que también tienen miedo”, incluso explicándole nuestros miedos de la infancia. Toda esta empatía hará que relativize el miedo y baje su malestar. También, los objetos tipo luces de noche, peluches, etc. se pueden utilizar para darles más seguridad.